Перунун Амазонка токойлорунда жайгашкан Шанай-Тимпишка (Shanay-Timpishka) дарыясы дүйнөдөгү эң өзгөчө табигый көрүнүштөрдүн бири катары илимпоздордун кызыгуусун жаратты.
Шанай-Тимпишка аталышы “күндүн нуру менен ысыган суу” дегенди түшүндүрөт. Бирок изилдөөчүлөр «Суунун ысышына күндүн таасири бар» дегенге макул эмес.
Аталган дарыянын сырын ачууну каалаган биринчи окумуштуу геотермалдык илим боюнча изилдөөчү перулук Андрес Рузо болгон. Ал 2011-жылы дарыяны изилдөө үчүн уруксат алган. Ага чейин дарыя жөнүндө уккандар гана болгон, бирок барып өз көзү менен көрүп, изилдеп чыккандар жок эле. Андрес Рузо дарыя жөнүндө чоң атасынын айтып берген маалыматтарына таянып, кайнаган дарыянын бар экендигин далилдеп чыккан. Ошондой эле ал изилдөөлөрүнүн натыйжасында дарыядагы суу Жер планетасынын терең катмарынан чыккан геотермалдык жылуулуктун эсебинен ысый тургандыгын айткан.
Дарыядагы суунун катталган эң жогорку температурасы 99,1 °Cге чейин жеткен. Бул аймакта ысыкка чыдамдуу өзгөчө өсүмдүктөр жана жаныбарлар да кездешет. Андыктан дарыя туризм үчүн кызыктуу жай гана болбостон, жаңы илимий изилдөөлөр үчүн да маанилүү обьект болуп саналат.
